Dyskusja:Osobowość dyssocjalna
Literatura uzupełniająca
- Matt DeLisi (red.): Routledge international handbook of psychopathy and crime. Routledge, 2019. ISBN 978-1-138-08516-9.
- Robert D. Hare: Psychopaci są wśród nas. Znak, 2006. ISBN 83-240-0743-1.
- Robert D. Hare, Paul Babiak: Węże w garniturach. Gdy psychopaci idą do pracy. jeżeli p to q, 2009. ISBN 978-8-392-53884-4.
- Theodore Millon, Roger D. Davis, Carrie Millon, Luis Escovar, Sarah E. Meagher: Zaburzenia osobowości we współczesnym świecie (wyd. 2). Instytut Psychologii Zdrowia. Polskie Towarzystwo Psychologiczne, 2005. ISBN 978-8-3607-4753-7.
- Christopher J. Patrick (red.): Handbook of psychopathy (wyd. 2). The Guilford Press, 2018. ISBN 978-1-4625-3513-2.
Usuwam część dyskusji, jako że po przebudowie artykułu uwagii stały się już nieaktualne. M1llx
Link do dyskusji sprzed przebudowy artykułu
Stare fragmenty artykułu[edytuj kod]
Kryteria diagnostyczne osobowości dyssocjalnej według Cleckleya (1985)[edytuj kod]
- utrwalone i nieadekwatne zachowania antyspołeczne bez wyraźnej motywacji (przestępstwa sprawiają wrażenie przypadkowych, bezcelowych i impulsywnych, są pospolite – kradzieże, oszustwa),
- brak poczucia winy, wstydu i odpowiedzialności, skruchy – kontakty płytkie i nastawione na eksploatację,
- brak lęku,
- ubóstwo emocjonalne – brak zdolności do przeżywania emocji – brak integracji sfer poznawczej, behawioralnej i emocjonalnej
- trwała niezdolność do związków uczuciowych z innymi ludźmi,
- bezosobowy stosunek do życia seksualnego (przedmiotowe traktowanie partnera),
- nieumiejętność odraczania satysfakcji (dążenie do natychmiastowego zaspokajania popędów i potrzeb),
- autodestrukcyjny wzorzec życia (np. po okresie dobrego przystosowania niszczenie dotychczasowych osiągnięć z przyczyn niezrozumiałych dla otoczenia),
- nieumiejętność planowania odległych celów (koncentracja na teraźniejszości),
- niezdolność przewidywania skutków swojego postępowania,
- niezdolność wyciągania wniosków z przeszłych doświadczeń (tj. nieefektywność uczenia się),
- nie dające się logicznie wyjaśnić przerywanie konstruktywnej działalności,
- w miarę sprawna ogólna inteligencja, formalnie niezaburzona,
- nierozróżnianie granicy między rzeczywistością a fikcją, prawdą a kłamstwem,
- nietypowa lub niezwykła reakcja na alkohol,
- częste szantażowanie samobójstwem,
- tendencje do samouszkodzeń,
- lęk przed kompromitacją,
- nadkontrola (chęć kontroli nad życiem innych ludzi, posiadania informacji o życiu intymnym innych ludzi).
Skutkami powyższych cech jest niedostateczna adaptacja, zachowania antyspołeczne bez wyraźnej motywacji, brak sumienia i poczucia odpowiedzialności, brak wykształcenia pomimo „dobrej inteligencji”, brak zawodu, ubóstwo emocjonalne, brak stałych związków rodzinnych, uleganie nałogom (alkohol, rzadko inne uzależnienia), częste konflikty z porządkiem prawnym, które raczej są drobne i przypadkowe (rzadziej są to przestępstwa złożone, planowane).
Przyczyny osobowości nieprawidłowej[edytuj kod]
Czynniki:
- społeczno-kulturowe (proces wychowania i socjalizacji)
- wczesne doświadczenia
- zachowania antyspołeczne,
- ubóstwo materialne rodziny,
- modelowanie przez rodzica o cechach osobowości psychopatycznej,
- matka nadopiekuńcza lub odrzucająca,
- ADHD
- genetyczne
- fizjologiczne
- zmiany w EEG (dodatkowa iglica – krótkotrwałe napady aktywności fal mózgowych, wskazujące na pobudzenie, podczas zachowań agresywnych bez poczucia winy i lęku)
- niedojrzałość mózgu – zmniejszenie liczby zachowań przestępczych po 30. rż.
- dysfunkcja układu limbicznego (sterującego emocjami i motywacją)
- psychologiczne
- niedorozwój superego – niemożność wyciągania wniosków z doświadczeń, w których poniesiono karę,
- chroniczny niedobór pobudzenia,
- kulturowe
- „narcyzm społeczny”
uwagi[edytuj kod]
Pierwszy fragment, to już wiedza historyczna. Drugi: pomieszanie przyczyn z objawami, brak przypisów. M1llx
Kolejny anglicyzm[edytuj kod]
Po polsku powinno być: "osobowość aspołeczna" lub "osobowość antyspołeczna". Nawet w jęz. angielskim "dissocial" to rzadkość w stosunku do "antisocial" 85.193.233.31 (dyskusja) 10:19, 18 wrz 2019 (CEST)
- W artykule używane są nazwy z polskich wersji ICD-10 i DSM 4/5. M1llx
Osobowość aspołeczna to raczej schizoidalne zaburzenie osobowości a nie psychopatia. Jest różnica między aspołecznością, a antyspołecznością... Zazae (dyskusja) 16:39, 30 cze 2021 (CEST)